AYçA KAYA MEYVELERIN TADıNı çıKARıRKEN...
Ayça Kaya
Yaz aylarının gelmesiyle birlikte sofralarımız renkleniyor. Kirazdan şeftaliye taze, ferah ve vitamin deposu meyveler hem sağlığımıza hem de damak zevkimize hitap ediyor. Yeter ki porsiyon miktarını kaçırmayalım!
Sıcak havalarda tatlı ihtiyacımızı gidermenin ya da ferahlamanın en masum ve pratik yollarından biri de elbette mevsimin rengârenk meyveleri. Ama söz konusu çok sevdiğimiz çeşitler olunca kalorisi yokmuşçasına kilo kilo yemeye başlayabiliyoruz. Öncelikle buna dikkat etmemiz gerekiyor çünkü porsiyon kontrolü çok önemli. Örneğin yazın en sevilen meyvelerinden eriği düşünelim. Genellikle üstüne tuz da serperek tüketmeyi sevenler aramızda çok. Ancak tuzun hem vücudumuzda ödem tutarak kilo vermenin önüne geçme, hem şişkinlik yapma hem de tansiyonumuzu etkilemede rolü büyük. Özellikle kalp-damar, tansiyon ve böbrek hastaları için oldukça zararlı. Gördüğünüz üzere yararı olan besinleri zararlı hale maalesef biz getiriyoruz!
Her zaman bir avuç
Meyveler genellikle sağlıklı beslenmenin önemli bir parçasıdır. Ancak kan şekerini kontrol altında tutmak için glisemik indekslerine dikkat etmek gerekir. Düşük glisemik indeksli meyveleri tercih etmek kan şekerimizdeki ani dalgalanmaları önleyerek uzun süreli tokluk hissi sağlar. Yazın vazgeçilmezleri olan incir, karpuz, kavun, muz, hurma gibi tatlı meyveler glisemik indeksi yüksek olanlardır. Yanlarında protein içeren süt grubu veya çiğ olacak şekilde yağlı tohumlarla birlikte tükettiğimizde de kan şekerimizi dengeleriz. Uzun süre tokluğu da sağlamış oluruz. Örneğin hepimizin birlikte yemeyi sevdiği ve özellikle yaz pikniklerinin vazgeçilmezi karpuz-peynir veya hurma-ceviz.
Bir porsiyon meyve için avuç içinize sığacak kadar miktarda meyve tüketmek idealdir. Bu kural, elma, armut, portakal gibi orta boy meyveler için geçerlidir. Daha küçük meyveler için (örneğin üzüm, çilek) avuç içinize bir avuç dolusu, daha büyük meyveler için (örneğin kavun, karpuz) bir dilim yeterli olacaktır.
Meyveleri önceden porsiyonlayarak fazla yemenin önüne geçebilirsiniz. Örneğin, ara öğünler için küçük kaplarda porsiyonlanmış meyveler hazırlayabilirsiniz. Meyveden önce veya sonra bir bardak su içmek, midenizi doldurarak tokluk hissi verir. Unutmayın, porsiyon kontrolü sağlayarak meyvelerin faydalarından en iyi şekilde yararlanabilir aynı zamanda sağlıklı bir kiloda kalabilirsiniz.
Sağlık sorunları varsa
Eğer diyabet hastasıysanız da glisemik indeksi yüksek meyveleri dikkatli yemelisiniz. Glisemik indeksi yüksek meyveler, kan şekerinin ani yükselmesine neden olur. Belirttiğim gibi karpuz, kavun, muz, incir gibi meyveleri sınırlı miktarda yemek gerekir.
Böbrekle ilgili bir sorununuz varsa potasyum içeriği yüksek meyvelere dikkat etmelisiniz. Potasyum böbrekler tarafından atılamayan bir mineraldir. Bu nedenle muz, portakal, kivi ve greyfurt gibi meyveleri sınırlı yiyin.
Sindirim sistemi hastalıkları olanlarsa (gastrit, ülser, chron, reflü vb.) lif içeriği yüksek meyveleri sınırlamalı. Lif, sindirim sistemini zorlayabilen bir besindir. Dolayısıyla elma, armut ve erik gibi lif bakımından zengin meyveleri soyulmuş ve çekirdekleri çıkartlmış olarak tercih etmenizi öneririm.